W ubiegłym roku pisaliśmy o pracach Ministerstwa Rozwoju i Technologii (dalej również: MRiT) nad projektem nowelizacji tzw. ustawy 10H przewidującym zmniejszenie ograniczeń wynikających z reguły określającej odległość minimalną elektrowni wiatrowej od zabudowań mieszkalnych i form ochrony przyrody. MRiT zapowiadało, że dzięki nowelizacji powstaną nowe elektrownie wiatrowe, nastąpi obniżenie cen hurtowych energii elektrycznej i pobudzenie gospodarki lokalnej i krajowej. Jak się okazuje, na niecierpliwie wyczekiwane przez branże zmiany przyjdzie nam jeszcze poczekać.
Główne cele projektu – ograniczenie zasady 10H
Przypomnijmy, że zgodnie z aktualnym brzmieniem art. 4 ustawy z 20 maja 2016 r. o inwestycjach w zakresie elektrowni wiatrowych, w Polsce obowiązuje tzw. zasada 10H, według której lądowe elektrownie wiatrowe mogą być lokowane w odległości co najmniej dziesięciokrotności wysokości elektrowni od zabudowań mieszkalnych, co znacząco utrudnia budowę nowych elektrowni wiatrowych.
Projekt nowelizacji przewiduje:
- zmniejszenie minimalnej odległości do 500 metrów – więcej gdy wynika to z przyjętych stref ochronnych w MPZP lub z decyzji środowiskowej;
- obowiązek dodatkowych konsultacji z lokalną społecznością w zakresie wyboru lokalizacji nowej elektrowni;
- podwyższenie standardów nadzoru technicznego nad elektrowniami wiatrowymi.
Opóźnienia w pracach nad projektem
Według wcześniejszych informacji przekazywanych przez Ministerstwo, projekt ustawy zmieniającej miał trafić do Sejmu w marcu bieżącego roku. Pierwotnie, była nawet mowa o przyjęciu projektu ustawy przez Sejm w drugim kwartale 2021 r.
W czerwcu 2021 r. miały miejsce konsultacje publiczne projektu ustawy zmieniającej. Jednym z argumentów podnoszonych po ich przeprowadzeniu przez rząd było aż 85-proc. poparcie Polaków dla rozwoju energetyki wiatrowej.
W połowie grudnia 2021 r. projekt pozytywnie zaopiniowała Komisja Wspólna Rządu i Samorządu. Od tego czasu, mimo szerokiego poparcia dla projektu, prace nad ustawą stanęły w miejscu. Projekt nie był nawet przedmiotem obrad podczas posiedzeń Rady Ministrów.
Planowane prace
Pod koniec kwietnia 2022 r. projekt nowelizacji został przekazany z Ministerstwa Rozwoju i Technologii do Ministerstwa Klimatu i Środowiska w celu kontynuowania prac legislacyjnych, za które od teraz odpowiadać będzie Ireneusz Zyska, pełnomocnik rządu ds. OZE. Brak jednak informacji kiedy projekt trafi pod obrady Sejmu. Wedle informacji medialnych Ministerstwo wyraża „(…) nadzieję, że jeszcze w tym półroczu zostanie uchwalony przez Parlament”.
Po zmianie gospodarza projektu – zgodnie z treścią informacji w komunikacie Ministerstwa Klimatu i Środowiska – obecnie trwają prace i analizy zmierzające do szybkiego przekazania projektu do rozpatrzenia przez Stały Komitet Rady Ministrów.
Cele nowych propozycji
Nowe propozycje regulacji związanych z 10H mają na celu modyfikację przepisów, która pozwoli na realizację nowych inwestycji w zakresie wznoszenia elektrowni wiatrowych i tym samym rozwój tych inwestycji w Polsce.
Warto podkreślić, że zgodnie z analizą Krajowego planu na rzecz energii i klimatu na lata 2021-2030 z 30 grudnia 2019 r. przeprowadzoną przez Polskie Stowarzyszenie Energetyki Wiatrowej (PSEW), lądowa energetyka wiatrowa jest obecnie najtańszym źródłem energii w Polsce.
Jej rozwój pozwala nie tylko zredukować ślad węglowy, ale jest również remedium na stale rosnące ceny energii. Powstawanie nowych farm wiatrowych:
- stwarza nowe miejsca pracy;
- stymuluje polską gospodarkę;
- prowadzi do zwiększenia przychodów gmin z tytułu podatku od nieruchomości.
Wśród korzyści płynących z omawianej nowelizacji wymienić należy również odblokowanie budownictwa mieszkalnego w sąsiedztwie elektrowni.
Ponadto, rozwój energetyki wiatrowej pozwoli Polsce na uniezależnienie się np. od surowców nabywanych od rosyjskich dostawców, co nabiera szczególnego znaczenia w obliczu trwającej napaści Rosji na Ukrainę. Tym bardziej mamy nadzieję na szybkie doprowadzenie do końca prac nad projektem nowelizacji i nowe możliwości dla inwestorów OZE w Polsce.
Autorki:
Karolina Barałkiewicz-Sokal, Radczyni prawna
Paulina Czaja, LL.M., Aplikantka radcowska
