W ostatnim czasie bardzo chętnie na łamach #TaxAndLawTelegram poruszamy tematy związane z nowelizacjami w prawie pracy, które miały miejsce w 2023 roku. Poszerzamy również wiadomości oraz przedstawiamy aspekty zjawisk dyskryminacji i mobbingu w miejscu pracy, ponieważ zjawiska te niekorzystnie wpływają na atmosferę wśród pracowników i mogą przyczynić się do zwiększenia nieefektywności pracy, co może wywołać nieuzasadnione straty u pracodawcy. Dzisiejszy wpis poświęcimy na omówienie zjawiska staffingu oraz tego, jakie może ono mieć konsekwencje dla pracowników i pracodawców.
Czym jest staffing?
Ani w Kodeksie pracy ani w jakimkolwiek innym akcie prawa obowiązującego na terytorium Polski nie znajdziemy legalnej definicji staffingu, jednakże zjawisko to można określić jako odmianę mobbingu, który został z kolei zdefiniowany we wspomnianej ustawie Kodeks pracy w art. 943 §2 i oznacza on:
- działania lub zachowania dotyczące pracownika lub skierowane przeciwko pracownikowi;
- polegające na uporczywym i długotrwałym nękaniu lub zastraszaniu pracownika;
- wywołujące u niego zaniżoną ocenę przydatności zawodowej;
- powodujące lub mające na celu poniżenie lub ośmieszenie pracownika, izolowanie go lub wyeliminowanie z zespołu współpracowników.
Gdybyśmy mieli spróbować wyjaśnić istotę zjawiska, jakim jest staffing, to należy stwierdzić, że polega on na podejmowaniu działań lub zaniechań przez pracownika bądź grupę pracowników, które wymierzone są w ich przełożonego. Zachowania te mają na celu doprowadzenie do rozwiązania umowy o pracę osoby zajmującej kierownicze stanowisko bądź do zrezygnowania przez nią z pełnienia takiej funkcji.
Na czym polega staffing?
Można zatem stwierdzić, że staffing to odwrócenie „typowej” relacji mobbingowej, która jako pierwsza nasuwa się na myśl słysząc o mobbingu. W staffingu role są odwrócone i to pracownicy zajmujący niższe stanowiska w danym miejscu pracy podejmują wobec przełożonego działania mające zniechęcić jego bądź pracodawcę do kontynuowania dalszej współpracy. Do takich zachowań możemy zaliczyć, w określonych sytuacjach:
- lekceważenie poleceń przełożonego w sposób ciągły i uporczywy;
- podważanie kompetencji przełożonego wśród innych pracowników bądź wśród kadry zarządzającej danym miejscem pracy;
- przerzucanie odpowiedzialności pracowniczej na przełożonego w sytuacji jaskrawego błędu pracownika;
- plotkowanie na temat przełożonego.
Powyższe wyliczenie ma wyłącznie przykładowy charakter, a każde zachowanie pracowników w przypadku podejrzenia mobbbowania w ten sposób osoby kierującej ich pracą musi zostać poddane szczegółowej analizie oraz rozpatrzeniu.
Co grozi pracownikowi za staffing?
Jako, że staffing jest przejawem mobbingu, wobec nieodpowiedzialnego pracownika można zastosować szereg rozwiązań przewidzianych w Kodeksie pracy za działania mobbingowe, do których należą m.in.:
- zastosowanie wobec pracownika przez pracodawcę kary porządkowej w postaci upomnienia bądź nagany;
- rozwiązanie umowy o pracę z zachowaniem okresu wypowiedzenia ze względu na niedopuszczalne zachowanie pracownika;
- rozwiązanie umowy o pracę bez zachowania okresu wypowiedzenia z powodu rażącego naruszenia obowiązków pracowniczych.
Ponadto staffingowany przez pracownika przełożony może wnieść przeciwko niemu powództwo cywilne o naruszenie dóbr osobistych, wobec czego pracownik może zostać zobowiązany m.in. do wypłaty zadośćuczynienia na rzecz swojego przełożonego.
Podsumowanie
Niezwykle istotnym zjawiskiem, jakie staramy się podkreślać w publikowanych przez nas artykułach, jest wzmocnienie świadomości prawnej zarówno pracowników, jak i pracodawców, po to, aby obydwie strony stosunku pracy mogły razem współtworzyć miejsce pracy przyjazne dla wszystkich osób działających wspólnie w ramach aktywności zawodowej. Zjawisko staffingu, choć nie jest jeszcze aż tak znane jak mobbing, jest kolejnym zagrożeniem dla środowiska pracy, na które muszą uważać pracodawcy. Również pracownicy nie mogą zapominać o tym, że zachowania staffingowe nie mogą pozostać bez konsekwencji i mogą spowodować, iż – w ekstremalnych przypadkach – stracą z dnia na dzień pracę. Warto zatem dbać o odpowiednią świadomość prawną stron stosunku pracy, żeby zapobiegać takim zachowaniom.
Autor:
Mateusz Turowski, Aplikant radcowski
