Podatnicy będą mogli odzyskać odsetki wpłacone za nieterminowe zgłoszenie wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów. Zdaniem Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej polskie regulacje odnośnie prawa do odliczenia VAT od WNT są bowiem niezgodne z przepisami unijnymi. TSUE uznał, że prawo do rozliczenia podatku należnego i naliczonego w tym samym okresie nie powinno być uzależnione jakimkolwiek terminem. Ponadto WNT za każdym razem musi stanowić transakcję neutralną podatkowo, co oznacza, że fiskusowi nie należą się odsetki z tytułu nieterminowego zgłoszenia transakcji.
Korzystny dla podatników wyrok TSUE wydany został w odpowiedzi na pytanie prejudycjalne, zadane przez Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gliwicach, które dotyczyło sporu między podatnikiem a dyrektorem Krajowej Informacji Skarbowej w zakresie sprzeczności przepisów krajowych z dyrektywą VAT.
Przepisy prawa krajowego dotyczące prawa do odliczenia
Od 2017 r. przepisy ustawy o podatku od towarów i usług wprowadziły dodatkowy warunek dotyczący prawa do odliczenia VAT w przypadku wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów (WNT). Przepisy zezwalają na skorzystanie z prawa do odliczenia podatku w tym samym okresie rozliczeniowym, jeżeli deklaracja podatku należnego nastąpi w terminie trzech miesięcy od upływu miesiąca, w którym powstał obowiązek podatkowy w odniesieniu od nabytych towarów.
Jeżeli podatnik w przeciągu tego terminu nie uwzględni transakcji WNT w rozliczeniu VAT, utraci prawo do uwzględnienia VAT naliczonego w tym samym okresie, w którym musi wykazać VAT należny od tej transakcji. W takim przypadku podatek naliczony musi zostać rozliczony w bieżącej deklaracji VAT, a podatnik jest zobowiązany do zapłaty odsetek za zwłokę od zaległości podatkowej. Tym samym WNT przestaje być transakcją neutralną podatkowo.
Spór podatnika z dyrektorem KIS
Podatnik wystąpił z wnioskiem o wydanie indywidualnej interpretacji podatkowej, aby potwierdzić możliwość odliczenia VAT naliczonego w tym samym okresie co wykazany VAT należny po upływie ustawowego terminu. Organ wydał negatywną interpretację podatkową w tym zakresie, po czym spór trafił do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach.
Sąd postanowił zbadać, czy krajowe przepisy ustawy o VAT w zakresie prawa do odliczenia podatku od WNT nie naruszają dyrektywy VAT. Zwrócił się więc z pytaniem prejudycjalnym do TSUE. Wyraził w nim opinię, że przepisy ustawy o VAT naruszają przepisy dyrektywy 2006/112/WE poprzez warunkowanie realizacji prawa do odliczenia podatku naliczonego w tym samym okresie rozliczeniowym co rozliczenie podatku należnego od złożenia deklaracji w ustawowym terminie. WSA stwierdził także, że przy ocenie zgodności przepisów należałoby się kierować zasadą dobrej wiary podatnika.
Polskie przepisy godzą w neutralność wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów
TSUE wydał 18 marca 2021 r. korzystny wyrok dla podatników VAT. Stwierdził w nim, że polskie regulacje odnośnie prawa do odliczenia VAT od WNT są niezgodne z przepisami unijnymi, ponieważ prawo do rozliczenia podatku należnego i naliczonego w tym samym okresie nie powinno być uzależnione jakimkolwiek terminem. Przepisy prawa krajowego obarczają zdaniem TSUE podatnika ciężarem podatku, co godzi w neutralność WNT.
Fiskusowi nie należały się odsetki za nieterminowe zgłoszenie WNT
Zgodnie z wyrokiem TSUE, wpłacane przez podatnika odsetki od zaległości podatkowej z tytułu nieterminowego zgłoszenia WNT nie były należne fiskusowi. Oznacza to, że podatnicy mogą – po spełnieniu określonych wymagań, ubiegać się o odzyskanie wpłaconych odsetek z powyższego tytułu. Orzeczenie ma także wpływ na bieżące i przyszłe rozliczenia VAT w zakresie WNT. Już teraz Ministerstwo Finansów potwierdziło, że szykuje zmiany w ustawie o VAT, aby dostosować je do rozstrzygnięcia TSUE.
Podatnik może odzyskać wpłacone odsetki z tytułu nieterminowego zgłoszenia WNT
Podatnicy już teraz powinni dokonać analizy swoich wcześniejszych rozliczeń i rozważyć dokonanie neutralnych korekt. Pozwoli to podjąć kroki w celu odzyskania wpłaconych odsetek wraz z należnym oprocentowaniem. Weryfikacja indywidualnej sytuacji przedsiębiorstwa oraz odpowiednie przygotowanie wymaganej dokumentacji przez doświadczonego doradcę podatkowego umożliwi skuteczne ubieganie się o zwrot.
Jeżeli potrzebują Państwo wsparcia w tej sprawie, zachęcamy do kontaktu z działem VAT naszej kancelarii.
Autorka:
Aleksandra Philips, LL.B., Specjalistka ds. podatku VAT
