Na łamach prowadzonego przez nas bloga wielokrotnie poruszaliśmy różnorodne kwestie związane z nowelizacją przepisów prawa pracy w 2023 r. Wprowadzenie do Kodeksu pracy regulacji dotyczących kontroli trzeźwości pracowników czy też pracy zdalnej, a także implementacja dyrektywy work-life balance do polskiego porządku prawnego przyczyniły się również do tego, iż zmianą zostały objęte niektóre akty wykonawcze wydawane na podstawie Kodeksu pracy. Jednym z nich jest rozporządzenie Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 30 grudnia 2016 r. w sprawie świadectwa pracy, które na skutek nowelizacji wprowadziło nowe wymagania dla świadectw pracy wydawanych pracownikom od 23 maja 2023 r., które omawiamy w niniejszym wpisie.
Czym jest świadectwo pracy?
We wspomnianym rozporządzeniu nie znajdziemy definicji ustawowej świadectwa pracy, jednakże możemy jednoznacznie stwierdzić, iż jest to dokument wystawiany przez pracodawcę dla pracownika w sytuacji:
- wygaśnięcia umowy o pracę,
- rozwiązania umowy o pracę.
Warto podkreślić, że obowiązek jego wystawienia spoczywa na pracodawcy niezależnie od tego, jakiego rodzaju umowa o pracę została zawarta z pracownikiem, czyli dotyczy on umów o pracę:
- zawartych na czas nieokreślony,
- zawartych na czas określony,
- zawartych na okres próbny.
Treść świadectwa pracy
Kodeks pracy definiuje nam jedynie kilka podstawowych elementów treści świadectwa pracy, takich jak:
- okres i rodzaj wykonywanej pracy;
- zajmowane stanowiska;
- tryb rozwiązania albo okoliczności wygaśnięcia stosunku pracy;
- inne informacje niezbędne do ustalenia uprawnień pracowniczych i uprawnień z ubezpieczenia społecznego.
Po bardziej szczegółową treść świadectwa pracy należy sięgnąć do Rozporządzenia Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej z 30 grudnia 2016 r. w sprawie świadectwa pracy, które wskazuje nam na dodatkowe informacje objęte zakresem świadectwa pracy, dotyczące na przykład:
- wymiaru czasu pracy pracownika w czasie trwania stosunku pracy;
- urlopu wypoczynkowego przysługującego pracownikowi w roku kalendarzowym, w którym ustał stosunek pracy;
- wykorzystanego urlopu bezpłatnego i podstawy prawnej jego udzielenia;
- wykorzystanego urlopu rodzicielskiego i podstawy prawnej jego udzielenia;
- wykorzystanego urlopu wychowawczego i podstawy prawnej jego udzielenia;
- okresu odbytej czynnej służby wojskowej lub jej form zastępczych;
- okresu wykonywania pracy w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze;
- należności ze stosunku pracy uznanych i niezaspokojonych przez pracodawcę do dnia ustania tego stosunku z powodu braku środków finansowych.
W świadectwie pracy zamieszcza się ponadto wzmiankę o zajęciu wynagrodzenia za pracę w myśl przepisów o postępowaniu egzekucyjnym, zaś na żądanie pracownika w świadectwie pracy należy podać także informację o wysokości i składnikach wynagrodzenia oraz o uzyskanych kwalifikacjach.
Czego dotyczą zmiany w związku z nowelizacją przepisów prawa pracy?
Zgodnie z wprowadzającym zmiany rozporządzeniem Ministra Rodziny i Polityki Społecznej z 11 maja 2023 r., zmieniającym rozporządzenie w sprawie świadectwa pracy, pracodawcy wystawiający świadectwa pracy będą zobowiązani do umieszczenia w nim dodatkowych informacji, do których należą informacje dotyczące:
- zwolnienia z powodu działania siły wyższej, wykorzystanego w roku kalendarzowym, w którym ustał stosunek pracy;
- urlopu opiekuńczego wykorzystanego w roku kalendarzowym, w którym ustał stosunek pracy;
- liczby dni pracy zdalnej okazjonalnej wykonywanej w roku kalendarzowym, w którym ustał stosunek pracy.
W związku z powyższym dostępny jest nowy wzór świadectwa pracy stanowiący załącznik do rozporządzenia, uzupełniony o powyższe elementy.
Podsumowanie
Bardzo dobrym i świadomym ruchem ustawodawcy jest nowelizacja rozporządzenia o świadectwie pracy, w którym wskazano nowe wymogi co do jego treści. Pozwoli to z pewnością uniknąć wątpliwości oraz usunąć mogące pojawiać się problemy związane z interpretacją nowych przepisów. Dotychczas zgłaszane wątpliwości dotyczyły m.in. ustalania liczby przysługujących pracownikowi dni pracy zdalnej okazjonalnej, pozostałych do wykorzystania w danym roku kalendarzowym. Nowe przepisy zdają się rozwiązywać ten problem.
Niewątpliwie należy zachować czujność i śledzić pojawiające się ostatnio co rusz zmiany w prawie pracy, dlatego zachęcamy do lektury naszych artykułów na blogu, w których prezentujemy najnowsze zmiany w przepisach.
Autorzy:
Mateusz Turowski, Aplikant radcowski
Paula Staszak-Urbańska, LL.M., Aplikantka radcowska
