Regulamin pracy to kluczowy dokument, który ustala organizację i porządek w procesie pracy oraz związane z tym zasady obowiązujące pracodawcę oraz Pracowników. Zgodnie z Kodeksem Pracy, ustawowy obowiązek wprowadzenia regulaminu pracy jest zależny od liczby zatrudnionych Pracowników. Pracodawca zatrudniający co najmniej 50 Pracowników zobowiązany jest do wprowadzenia regulaminu pracy, jednak gorąco zachęcamy Państwa, mimo, że nie wymagają tego przepisy prawa, do skorzystania z tego rozwiązania również w mniejszych zakładach pracy.
Zakres Regulaminu Pracy
Regulamin pracy powinien określać prawa i obowiązki pracodawcy i Pracowników związane z ustalonym wewnętrznie porządkiem w zakładzie pracy. Wymaganymi przez przepisy Kodeksu Pracy elementami, które Regulamin Pracy musi zawierać, są określenie:
- organizacji pracy, warunków przebywania na terenie zakładu pracy w czasie pracy i po jej zakończeniu, wyposażenie Pracowników w narzędzia i materiały, a także w odzież i obuwie robocze oraz w środki ochrony indywidualnej i higieny osobistej;
- systemu i rozkładu czasu pracy oraz przyjętych okresów rozliczeniowych czasu pracy;
- pory nocnej;
- terminu, miejsca, czasu i częstotliwości wypłaty wynagrodzenia;
- wykazu prac wzbronionych Pracownikom młodocianym i kobietom;
- rodzajów prac i wykazu pracy dozwolonych Pracownikom młodocianym w celu odbywania przygotowania zawodowego;
- wykazu lekkich prac dozwolonych Pracownikom młodocianym zatrudnionym w innym celu niż przygotowanie zawodowe;
- obowiązków dotyczących bezpieczeństwa i higieny pracy oraz ochrony przeciwpożarowej, w tym także sposób informowania Pracowników o ryzyku zawodowym, które wiąże się z wykonywaną pracą;
- przyjętego u danego pracodawcy sposobu potwierdzania przez Pracowników przybycia i obecności w pracy oraz usprawiedliwiania nieobecności w pracy.
W praktyce jednak przy okazji wprowadzania w życie Regulaminu Pracy, Pracodawcy zwykle decydują się na znaczne rozbudowanie jego treści, poprzez szczegółowe określenie ogólnych zasad i wartości, którymi powinni kierować się Pracownicy w ich codziennej pracy.
Polityka Antymobbingowa jako integralna część Regulaminu Pracy?
Zgodnie z art. 943 Kodeksu pracy, Pracodawca jest zobowiązany przeciwdziałać mobbingowi. Co prawda przepisy nie wskazują wprost w jaki sposób należy zapobiegać rozwojowi mobbingu w zakładzie pracy, jednak orzecznictwo jest zgodne co do tego, że obowiązek ten polegać powinien na starannym działaniu, w szczególności poprzez szkolenia Pracowników, informowanie o niebezpieczeństwie i konsekwencjach mobbingu, stosowanie procedur, które umożliwią wykrycie i zakończenie tego zjawiska (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 03.08.2011, sygnatura akt: I PK 35/11). W tym samym wyroku Sąd Najwyższy wskazał również, że podjęcie realnych działań, mających na celu przeciwdziałanie mobbingowi, może uwolnić pracodawcę od odpowiedzialności procesowej z tego tytułu.
Mając powyższe na uwadze, w najlepszym interesie Pracodawcy jest rzetelne uregulowanie polityki antymobbingowej w organizacji. Naszą propozycją w tym zakresie jest jej umiejscowienie w Regulaminie Pracy – przyjęcie takiego rozwiązania wskazuje nie tylko na nadanie wysokiej rangi temu dokumentowi, poprzez wskazanie, że umiejscowienie go wśród innych przepisów, określających podstawowe prawa i obowiązki wszystkich Pracowników, jak i pracodawcy, ale również daje Pracodawcy pewność, że należycie przedstawił regulacje antymobbingowe wszystkim osobom zatrudnionym w zakładzie pracy.
Dodatkowe działania
Warto pamiętać, że wprowadzenie polityki antymobbingowej nie kończy się na umieszczeniu jej w regulaminie pracy. Możliwe jest również umieszczenie w raportowaniu ESG. Ważne jest także odpowiednie wdrożenie i promowanie tych zasad wśród Pracowników poprzez szkolenia i kampanie informacyjne. Pracodawca powinien także regularnie monitorować sytuację w miejscu pracy i reagować na wszelkie sygnały wskazujące na potencjalne przypadki mobbingu.
Podsumowanie
Wprowadzenie regulaminu pracy, zgodnie z przepisami kodeksu pracy, stanowi może stanowić nie tylko niezbędny krok dla zakładu pracy, od którego wymaga tego ustawa, jednak także dla innych organizacji, chcących należycie uporządkować reguły panujące w pracy. Poprawnie skonstruowany regulamin pracy, wsparty solidną polityką antymobbingową, może przyczynić się do zwiększenia efektywności pracy oraz dobrostanu Pracowników, co w dłuższej perspektywie przyniesie korzyści zarówno pracodawcy, jak i całemu zespołowi pracowniczemu.
Już dziś serdecznie zapraszamy Państwa do udziału w naszej Konferencji ,,Mobbing, dyskryminacja i work – life balance – 3 wyzwania dla organizacji w praktyce” oraz zapraszamy do kontaktu z naszymi specjalistami, którzy chętnie wspomogą Państwa w przygotowaniu właściwej procedury antymobbingowej w zakładzie pracy.
Autorka:
Zofia Kwiatkowska, Asystentka radców prawnych