Wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego (NSA) z 14 stycznia 2020 r. wprowadził istotne zmiany w wykładni przepisów podatkowych, dotyczących przenoszenia nadwyżki podatku VAT naliczonego nad należnym na następny okres rozliczeniowy. NSA orzekł, że 5-letni termin przedawnienia ma zastosowanie także do nadwyżki podatku naliczonego nad należnym, czego konsekwencją jest niemożność przenoszenia jej w nieskończoność.
Rozliczenia
Dotychczasowe przepisy ustawy o VAT oraz konstrukcja deklaracji VAT przewidywały dwie możliwości w przypadku powstania nadwyżki podatku VAT naliczonego nad podatkiem należnym:
- podatnik mógł wnioskować o zwrot na rachunek bankowy lub
- przenieść nadwyżkę na następny okres rozliczeniowy.
Zdarzało się, że wniosek o zwrot na rachunek bankowy podatnika powodował wszczęcie czynności sprawdzających, kontroli podatkowej lub postępowania podatkowego celem weryfikacji zasadności zwrotu. Ponieważ powodowało to przedłużenie terminu zwrotu nadwyżki, wielu podatników decydowało na dokonanie tzw. zwrotu pośredniego, przenosząc nadwyżkę na następny okres rozliczeniowy. Przepisy ustawy o VAT nie przewidują wprost terminu rozpoczęcia biegu przedawnienia nadwyżki podatku VAT, powstało więc pytanie, czy może ulec on przedawnieniu.
Konsekwencje wyroku
Wyrok NSA dotyczy spółki, prowadzącej działalność gospodarczą w zakresie obrotu nieruchomościami, która wygenerowała nadwyżkę podatku VAT naliczonego nad należnym w związku z budową budynków mieszkalnych. Do momentu sprzedaży jednego z nich spółka nie wykazywała czynności opodatkowanych, a nadwyżka podatku VAT była wykazywana w deklaracjach do przeniesienia na kolejny okres rozliczeniowy.
NSA orzekł, że przepisy ordynacji podatkowej w zakresie przedawnienia zobowiązania podatkowego, następującego po pięciu latach, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym upłynął termin płatności podatku, mają zastosowanie także w przypadku przenoszenia nadwyżki podatku naliczonego nad należnym.
Zgodnie z wyrokiem żadne z rozliczeń VAT, niezależnie czy stanowi zobowiązanie podatkowe czy nadwyżkę podatku, nie może być zmienione po upływie terminu przedawnienia zobowiązania podatkowego za dany okres rozliczeniowy. Przedawnienie powoduje, że zobowiązanie podatkowe lub nadwyżka podatku stają się ostateczne, i nie mogą być weryfikowane ani zmieniane.
Jak liczyć termin przedawnienia przeniesionej nadwyżki?
Przeniesienie nadwyżki podatku VAT na następny okres rozliczeniowy jest zwrotem pośrednim, rozliczanym w kolejnych okresach. Pięcioletni termin przedawnienia w odniesieniu do nadwyżki podatku, powinien być liczony od końca roku z uwzględnieniem miesiąca, w którym nadwyżka została rozliczona, niezależnie od wyniku tego rozliczenia, a więc również w ramach kolejnego wykazania takiej nadwyżki do przeniesienia na następny okres rozliczeniowy.
Podatnicy, przenoszący nadwyżki podatku VAT, powinni więc sprawdzić i monitorować na bieżąco, czy ich długotrwałe przenoszenie nie spowodowało przedawnienia. Ułatwieniem i alternatywą dla podatników może być dodana niedawno możliwość wnioskowania o zaliczenie nadwyżki podatku na poczet przyszłych zobowiązań podatkowych bezpośrednio w części deklaracyjnej pliku JPK_V7/V7K. W przypadku pytań w tym zakresie zachęcamy do kontaktu z działem VAT naszej kancelarii.
Autorka:
Aleksandra Philips, LL.B., Specjalistka ds. podatku VAT
